0
0
De lijn tussen videospellen en kunst is dun. Het is zelfs zo, dat deze in de Verenigde Staten reeds bestempeld zijn als creatieve werken. Dit heeft als gevolg dat ze, net als andere vormen van kunst, wettelijke bescherming genieten. Dat wil onder andere zeggen dat ze niet zomaar mogen worden overgenomen door iedereen en dat de makers, net als met bijvoorbeeld muziek of schilderijen, bepaalde rechten hebben. Aan de andere kant moeten zij natuurlijk ook eerst toestemming hebben voordat zij beelden van bepaalde personen of merken kunnen gebruiken.
Het gaat hierbij ook nog eens verder dan videospellen alleen. Hetzelfde kan bijvoorbeeld worden gezegd over online gokkasten en tafelspellen. De bedrijven en makers achter kansspelen die worden aangeboden op goksites zoals JustSpin Casino willen immers ook niet dat deze zomaar gekopieerd kunnen worden. En juist daarom is dit dus ook niet mogelijk. Hetzelfde geldt voor allerlei andere soorten videospellen.
Het klinkt misschien wat lang geleden, maar al aan het einde van de jaren tachtig werden videospellen voor het eerst gezien als een kunstvorm. Er waren toen al bepaalde spellen uit de eerste en tweede generatie die te zien waren in tentoonstellingen in musea. Daarmee werd eigenlijk het startsein al afgegeven voor videospellen als een kunstvorm. In de loop der jaren zijn er natuurlijk nog veel meer spellen uitgegeven, en is de hele industrie rond videospellen geëxplodeerd en enorm gegroeid. Dat heeft er eigenlijk alleen maar voor gezorgd dat videospellen nog veel meer als een vorm van kunst gezien worden.
De meeste mensen die zelf actief zijn als ontwerper of developer van videospellen zullen het eens zijn dat dit wel degelijk kunst is. Toch zijn er ook andere geluiden vanuit deze hoek. Al in 2006, toen het nog ging over de Playstation 2, waren er ontwerpers uit Japan die aan hebben gegeven games niet als kunst te beschouwen. Het gaat er namelijk volgens hen om spelers van een spel zoveel mogelijk op hun wenken te bedienen en tevreden te houden, terwijl echte kunst veel minder op de massa is gericht. Sterker nog, veel van de grootste meesterwerken uit de geschiedenis van bijvoorbeeld de schilderkunst zijn slechts gericht op een enkel iemand.
Het creëren van videospellen is op die manier meer een dienst die verleend wordt dan een echte kunstvorm. Omdat videospellen een karakter hebben wat veel doelgerichter is dan de meeste soorten kunst, kunnen de twee niet met elkaar worden vergeleken, stellen critici. Spellen helpen de spelers hiervan met het vervullen van een bepaalde behoefte, terwijl kunst veel meer gaat over het zoeken naar hele andere dingen. Ook dat is volgens deskundigen een reden waarom je het niet als kunst kunt wegzetten. Al moet wel gezegd dat de bovenstaande zaken niet voor alle spellen van toepassing zijn, en dus kun je zeggen dat sommige games wel kunst zijn, en anderen juist niet.
Het moeilijke aan het bepalen of videogames daadwerkelijk kunst zijn, is dat er eerst een andere vraag voor gesteld moet worden. Want wat is nu precies kunst? Pas als we een antwoord op deze vraag hebben kan er eigenlijk bepaald worden of videospellen onder het spectrum kunst kunnen vallen. Maar de meningen over het juiste antwoord op deze vraag lopen ook nogal eens flink uiteen.
Hoewel het om een heel erg uitgebreid begrip gaat, wat op verschillende manieren wordt geïnterpreteerd, wordt met kunst het creëren van iets met een bepaalde betekenis bedoeld, door de mens. Het gaat erom dat je iets op een bepaalde wijze tot uiting kunt brengen en daarmee een boodschap overbrengt of de geest van een ander aan het werk zet. Met de beschrijving van het begrip komen we echter nog niet veel verder, want vallen games hier nu onder of niet?
Als het zo is dat games kunst zijn, dan gaat het wel om een hele andere vorm dan bij bijvoorbeeld een schilderij. De meeste bekende games worden met miljoenen tegelijk gemaakt. Het gaat daarbij dus om massaproductie. Dat wil zeggen dat het vergelijkbaar is met andere kunstvormen, zoals boeken en films, maar verder afwijkt van kunst zoals schilderijen of beelden. Toch zijn veel mensen in de gaming branche het er unaniem over eens, videospellen zijn een vorm van kunst. Bepaalde klassiekers worden in ieder geval zeker zo gezien, en dat is niet onterecht als je ziet wat deze bij het grote publiek hebben losgemaakt.
(Dit is een betaalde bijdrage.)
