0
0
Recensie
Een voordeel van kleinere musea bezoeken in het buitenland is dat je daar in aanraking kan komen met voor in Nederland onbekendere kunstenaars. In Bratislava, de hoofdstad van Slowakije, ontdekte ik Erna Masarovičová. De tweede verdieping van Galérie mesta Bratislavy, gevestigd in de oude binnenstad, staat nog de rest van deze maand in het teken van haar kunst.
Tekst en foto’s: Evert-Jan Pol
Op de eerste verdieping tref ik een oudere dame die mij bijna dwingt om eerste de vaste presentatie te bewonderen. Ze opent speciaal voor mij de deuren en doet het licht aan. Alsof ik de eerste bezoeker ben op deze donderdagmiddag rond de klok van half drie. Tijdens mijn wandeling door de zal vol kunst uit de middeleeuwen en barokperiode blijft ze steeds dicht in de buurt. Het is lichtelijk ongemakkelijk, maar daardoor ook wel enigszins amusant.
Een trap hoger wacht een andere dame mij op, die ook weer speciaal voor mij op de lichtschakelaar drukt. Ik begin medelijden te krijgen met dit museum en zijn medewerkers. Het kan toch niet zo zijn dat bezoekers aan deze vrij toeristische stad het massaal overslaan? Het is gevestigd in een imposant oud gebouw, met een even indrukwekkend interieur. En de fraaie collectie oude kunst uit Centraal-Europa is zeer interessant. Voorbeelden daarvan kom je toch minder vaak tegen in Nederland.
(Tekst gaat verder onder de foto’s)
En dat geldt dus ook voor de creaties van Erna Masarovičová (1926-2008). Wie haar naam googelt, leest dat ze textielkunstenares was, wat overigens niet klopt. In werkelijkheid stond ze vooral bekend als maakster van juwelen en medailles. In opdracht van het voormalige land Tsjecho-Slowakije ontwierp ze bijvoorbeeld de Medaille van Heldhaftigheid.
Masarovičová is nog steeds een cultureel fenomeen in Slowakije. Haar naam is daar dusdanig groot dat de Slowaakse modeontwerpster Marina Žiaková haar eerde met een modecollectie geïnspireerd door dier werk. De jurken uit de collectie Erna doen denken aan standbeelden.
Behalve juwelenontwerper was Masarovičová namelijk ook actief als beeldhouwster. De tentoonstelling die het stadsmuseum van Bratislava aan de kunstenaar wijdt, richt zich bewust op haar beeldhouwwerk. Het museum wil hiermee de mythe ontkrachten dat ze voornamelijk sieraden en medailles ontwierp, zoals in Slowaakse kunstgeschiedenisboeken is te lezen.
(Tekst gaat verder onder de foto’s)
Wie de expositie bezoekt, kan niet anders dan concluderen dat haar beeldhouwwerk van uitzonderlijke kwaliteit is. En dat ze daar eveneens om herinnerd zou moeten worden. Erna monumentálna bestaat uit een selectie karakteristieke sculpturen, zoals enkele opengewerkte vierkanten en rechthoeken, die wel wat weg hebben van bladmuziek. De getoonde werken zijn volgens het museum bijna vergeten omdat ze langzaam verdwijnen uit de openbare ruimte en interieurs.
Masarovičová studeerde beeldhouwkunst aan de Academie voor Schone Kunsten in Bratislava, in wat toen nog het communistische Tsjecho-Slowakije was. Ze was een van de eerste afgestudeerden die aan het begin van de jaren zestig de kunstwereld betrad. Na het verkrijgen van een studio in de jaren zestig, verdiepte Masarovičová zich in grootschalige werken. Ze was niet geïnteresseerd in monumenten of onderwerpen die het socialisme vieren, maar ging geheel haar eigen weg. Ze maakte veel liever een sierlijke zwemmer of fraaie vogels.
“We willen haar werk in de schijnwerpers zetten en haar presenteren als een zelfverzekerde en getalenteerde vrouwelijke beeldhouwer die tot de leidende figuren van de Slowaakse beeldhouwkunst van de twintigste eeuw behoort”, aldus Galéria mesta Bratislavy. En daarin is het museum met deze tentoonstelling zeker geslaagd.
Erna monumentálna, t/m 30 oktober in Galéria mesta Bratislavy, Bratislava, Slowakije
Waardering: @@@@@@@@@@
