0
0
Recensie
David Bowie is… Ja, wát is David Bowie eigenlijk? Hij is zanger, acteur, beeldend kunstenaar, én onderwerp van een spectaculaire tentoonstelling in het Groninger Museum.
Tekst en foto’s: Evert-Jan Pol
De expositie David Bowie is gaat haar derde jaar in. Ze ging in maart 2013 van start in het Londense Victoria and Albert Museum en reist sindsdien met veel succes de wereld rond. Groningen is voorlopig de laatste stad die ze aandoet.
“David Bowie is een waar icoon”, verklaarde Martin Roth, directeur van het Victoria and Albert Museum drie jaar geleden het besluit om deze expositie te maken. “Zijn radicale innovaties op het gebied van muziek, theater, mode en stijl weerklinken tot op de dag van vandaag nog steeds in design en visuele cultuur.”
David Bowie is is dan ook het kleurrijke verhaal van een vernieuwer, een man die opeens – in de woorden van een Britse verslaggever – met een “painted face” (geverfd gezicht) en opvallende kleding ten tonele kwam. Inmiddels staat hij daar al 54 jaar (eerst nog gewoon als David Jones) en beïnvloedde hij bands als Simple Minds, U2 en Pet Shop Boys.
Het gerenommeerde Amerikaanse muziektijdschrift Rolling Stone plaatste hem in 2004 in de top 100 van grootste artiesten aller tijden. De tentoonstelling in Groningen laat zien dat die vermelding meer dan terecht is. Bowie komt daaruit naar voren als een creatieve duizendpoot met een duizelingwekkende carrière.
Meer dan 300 objecten uit het David Bowie Archief schetsen een beeld van die uitzonderlijke loopbaan. We zien onder meer originele kostuums, ontwerpen voor albumhoezen, videofragmenten en zelfs een vele jaren oude tissue, met lipstick van Bowie. Ze komen voorbij in verschillende hoofdstukken, met een titel die steeds begint met David Bowie is. David Bowie is wearing many masks bijvoorbeeld (David Bowie draagt vele maskers), over zijn stappen op het acteurstoneel en het witte doek. Een rijzweep en kristallen bol herinneren aan zijn rol als de goblinkoning in de film Labyrinth. In een kleine filmzaal komen fragmenten voorbij uit producties waarin de Britse artiest meespeelde. Het bijbehorende geluid komt tot ons via de audiotour. David Bowie is is namelijk anders, geheel in lijn met de titelpersoon.
Direct aan het begin van de rondgang is dat al duidelijk. De bezoeker mag pas naar binnen na ontvangst van een hoofdtelefoon met geluidsdrager. De gratis audiotour is niet optioneel, maar is een onlosmakelijk onderdeel van het bezoek. En voegt ook echt iets toe. Sterker nog: hij is essentieel voor een optimale ervaring.
‘Magische’ veelal onzichtbare grenzen scheiden de verschillende onderdelen van elkaar. Telkens wanneer iemand een grens passeert, gaat het geluidsfragment over in één dat hoort bij het nieuwe hoofdstuk. Het ene moment spreekt Bowie en even later schalt een van zijn bekendste hits, Space Oddity, door de mobiele minispeakers. De continue stroom van geluidsfragmenten – veelal muzikaal – maakt van de expositie een dynamische belevenis. Je moet van goeden huize komen, wil je de hele tijd stokstijf stil blijven staan.
De looproute werkt toe naar een magnifiek hoogtepunt in de laatste zaal, waarin de bezoeker wordt opgeslokt door meterslange en –hoge beeldschermen die beelden uit concertregistraties tonen, in combinatie met kostuums. Hier staan comfortabele banken die uitnodigen om lang te blijven zitten, al kijkend en luisterend naar het fascinerende geheel. Ik moest mezelf dwingen de ruimte te verlaten.
De reizende tentoonstelling trok wereldwijd al miljoenen bezoekers en oogstte veel lof. De lat lag daardoor hoog, maar het Groninger Museum springt er met gemak overheen. David Bowie is is een wervelende best of in beeld en geluid.
David Bowie is, t/m 13 maart (verlengd t/m 10 april) in het Groninger Museum, Groningen
Waardering: @@@@@@@@@@
