0
0
Museum Catharijneconvent heeft een zeldzaam middeleeuws devotiestuk gekocht. Het was een langgekoesterde wens om een dergelijk schilderij in de collectie op te kunnen nemen. Het betreft een laatvijftiende-eeuws stuk met verschillende verhalende scènes uit het lijdensverhaal van Christus op één paneel.
Het schilderij is aangekocht voor 420.000 euro. het hoogste bedrag dat het museum ooit voor een kunstwerk betaalde. Directeur Marieke van Schijndel, directeur van het museum, noemt het schilderij een aankoop van onschatbare waarde en een zeer belangrijke aanwinst voor Museum Catharijneconvent.
De aanwinst is een zogenaamd devotiestuk. De uitgebreid afgebeelde passiecyclus hielp de gelovige zich in te leven in het lijden van Christus. Deze persoonlijke manier van meditatie en gebed was typerend voor de moderne devotie. De moderne devotie wordt ook wel gezien als een wegbereider voor de Reformatie.
Laatvijftiende-eeuwse schilderijen van deze kwaliteit zijn volgens het museum uiterst zeldzaam. De nog bewaard gebleven exemplaren hebben vaak de kruisdraging als centrale scène en zijn bijna allemaal gemaakt in de Zuidelijke Nederlanden. Het nu aangekocht werk heeft ecce homo (zie de mens) als hoofdvoorstelling.
De vervaardiger van het paneel is onbekend, maar kwam mogelijk uit een noordelijker gelegen gebied. Het stuk is zeer waarschijnlijk afkomstig uit de regio Nederrijn, een cultuurgebied dat de huidige Nederlands-Duitse grens overschrijdt.
De hoofdscène is nauw verwant aan schilderijen van Jheronimus Bosch (ca. 1440/1460–1516). Het opvallende gebruik van pastelkleuren en de combinatie van een landschap met een gouden achtergrond treffen we vooral aan in de IJsselstreek en het gebied van de Nederrijn.
(Tekst gaat verder onder de foto)
Tot aan de Reformatie waren er sterke historische, culturele en taalkundige banden tussen deze gebieden. Recent onderzoek heeft bovendien aangetoond dat in de vijftiende eeuw de Nederlandse, Duitse en Franse schilderkunst elkaar doorlopend hebben beïnvloed.
Wat het schilderij nog specialer maakt, is de vrouwelijke opdrachtgever. Deze onbekende, zeer welgestelde, vrouw is devoot geknield op de voorgrond te zien. Bijzonder, want in de tijd waarin dit werk is gemaakt waren het vooral mannen die de dienst uitmaakten. Het waren dan ook vrijwel altijd mannen die zich, al dan niet samen met hun vrouw en kinderen, als opdrachtgever lieten afbeelden.
De aankoop is mede mogelijk gemaakt door bijdragen van de Vereniging Rembrandt, de BankGiro Loterij, het Tutein Nolthenius-Oldenhof Fonds en het aankoopfonds van de Vereniging Vrienden van Museum Catharijneconvent.
