0
0
Keramiekmuseum Princessehof in Leeuwarden presenteert één tentoonstelling over vier Nederlandse keramische succesverhalen: Delfts blauw, Maastrichts aardewerk, art-nouveaukeramiek en Dutch Design. Bloempiramides, kleurrijk boerenbont, Gouds plateel en het eigentijdse servies van Scholten & Baijings vertellen hoe Nederland een wereldspeler werd op het gebied van keramiek.
Nederlandse keramiek is over de hele wereld bekend en gaat al eeuwenlang op grote schaal de wereld over. De tentoonstelling neemt de bezoeker mee langs vijf zalen vol inspiratiebronnen, topstukken, exportproducten en buitenlandse navolgingen.
Rond 1600 introduceerde de VOC Chinees porselein in Nederland. Deze blauw-witte schotels en kommen waren razend populair en zeer kostbaar. Hollandse keramiekfabrieken imiteerden dit in beschilderd aardewerk. Veel van deze fabrieken, zoals De Grieksche A en De Metaale Pot, waren in Delft gevestigd, vandaar de naam Delfts blauw. De kwaliteit van hun producten was zo hoog dat ze ook populair waren in de rest van Europa en zelfs in Japan. In de tentoonstelling zijn bloemenhouders,terrines en complete kaststellen voor de Oost-Europese markt te zien. Ook Nederlandse tegels werden vanuit Amsterdam, Rotterdam, Utrecht en Harlingen op grote schaal geëxporteerd. Een indrukwekkend tegeltableau, bestaande uit maar liefst 585 tegels, illustreert deze handel.
(Tekst gaat verder onder de foto’s)
In de negentiende eeuw slaagde de Maastrichtse ondernemer Petrus Regout erin een andere in het buitenland ontwikkelde techniek voor eigen succes aan te wenden. Met de productie van aardewerk met drukdecors in Nederland en het handgeschilderde boerenbont groeide hij uit tot de eerste grootindustrieel van het land.
Na de openstelling van Japan in 1858 exporteerde Regout als een van de eersten naar het land van de rijzende zon. Hij verdiepte zich goed in de Japanse cultuur. Zorgvuldig bedrukte sakesets en rijstkommen met precies de juiste Japanse inhoudsmaat, getuigen van zijn handelsgeest. Serviesgoed met geometrische drukdecors en islamitische symbolen tonen zijn inzicht in de Indonesische markt.
Hoewel de oorsprong van art-nouveaukeramiek in het buitenland ligt, werd het in Nederland al snel omarmd en tot een eigen variant verwerkt. In de tentoonstelling zijn meer dan veertig objecten van Rozenburg te zien. Op de wereldtentoonstelling van 1900 in Parijs zorgde de Haagse fabrikant voor een sensatie met de introductie van het ragfijne eierschaalporselein.
De Goudse Plateelbakkerij Zuid-Holland (PZH) wist vanaf 1915 de Amerikaanse markt te veroveren. Vazen, borden, klokken, kandelaars en klompen tonen de kenmerkende matte glazuurlaag en de door Perzische keramiek en Grieks-Cypriotisch aardewerk geïnspireerde motieven. De expositie bevat talrijke objecten van gerenommeerde fabrikanten als De Porceleyne Fles, Amstelhoek, Brantjes en De Distel, die ook allemaal succes in het buitenland hadden..
Tenslotte besteedt Made in Holland: 400 jaar wereldmerk aandacht aan Dutch Design, dat staat voor minimalisme, onconventionele oplossingen en een gevoel voor humor. Ontwerpen van pioniers als Gijs Bakker, Marcel Wanders en Hella Jongerius illustreren de minimalistische kant. Een theepot van Wieki Somers en een vaas van Maarten Baas laten een speelsere opvatting zien. Recentelijk slaan designers als Floris Wubben en Olivier van Herpt een brug tussen innovatieve technologie en het eeuwenoude ambacht. Richard Hutten en Studio Job halen voor hun ontwerpen inspiratie uit de 400 jaar oude traditie van Delfts blauw. Dat ook het Dutch Design ver buiten Nederland inspireert, bewijzen onder andere de recente ontwerpen van Ching-Ting Hsu en Jing-He.
Voor de tentoonstelling kwamen meer dan 700 bruiklenen vanuit heel Europa naar Leeuwarden. De eigen collectie werd aangevuld met topstukken uit onder andere het Nationaal Museum in Gdańsk, Museum für Kunst und Gewerbe in Hamburg, Museum für Angewandte Kunst in Wenen, het Museum voor Schone Kunsten en Geschiedenis in Brussel en diverse privécollecties.
Made in Holland: 400 jaar wereldmerk, t/m 30 juni 2019 Keramiekmuseum Princessehof, Leeuwarden
